Bếp nấu hay lò nướng không đơn thuần chỉ là những vật dụng nhà bếp dùng để nấu ăn mà nó còn được ví như trái tim của ngôi nhà bạn. Mặc dù đây là một điều nghe có vẻ xưa cũ, nhưng từ thời xa xưa con người chúng ta đã ăn, ngủ, và sống xung quanh những ngọn lửa. Và thực sự đáng kinh ngạc khi chúng ta được chứng kiến công nghệ đã tiến xa và phát triển như thế nào so với thế kỷ trước.
Từ nấu ăn bằng những ngọn lửa đỏ rực trong các bếp lò, đến sử dụng bếp từ với đĩa từ có thể di chuyển giúp tiết kiệm không gian, tận hưởng những công nghệ tiên tiến nhất như cảm biến thông minh và khóa an toàn trẻ em. Hãy cùng chúng tôi khám phá lịch sử của món đồ quan trọng nhất trong căn bếp – lịch sử bếp nấu:
Những đống lửa thô sơ
Xuyên suốt phần lớn lịch sử loài người, nấu trực tiếp trên lửa là cách duy nhất để nấu chín thức ăn. Lửa là một yếu tố quan trọng góp phần không nhỏ với sự tiến hóa của loài người, cung cấp cho chúng ta những bữa ăn ngon, đầy đủ dinh dưỡng và có năng lượng cần thiết cho sự phát triển của bộ não. Vào thời kỳ đồ đá cũ, 200.000 đến 40.000 năm trước, chúng ta đã nhóm những đống lửa đơn giản với một vài viên đá thô sơ. Đây là cách đốt lửa tương tự với những gì trẻ em ngày nay học khi tham gia các trại hè. Và trong nhiều thiên niên kỷ tiếp theo, những đống lửa này đã được phát triển thành những hình dạng khác, trở thành trung tâm của những ngôi nhà.
Bếp lò
Cho đến khoảng 150 năm trước, khi khí ga trở nên phổ biến hơn, nhà nhà đều có những chiếc bếp lò. Trong những ngày bận bịu, nếu bạn không duy trì ngọn lửa liên tục, sẽ rất khó để nhóm lại lửa. Nắp nồi thời Trung Cổ (tiếng Anh là Medival curfew), có nguồn gốc từ tiếng Pháp couvre feu, là một cái nắp kim loại lớn dùng để đậy than hồng vào ban đêm và giữ cho lửa liu riu cho đến bình minh. Những người xưa vào thế kỷ 19 nếu thức dậy và phát hiện đống tro lạnh, họ sẽ phải đi hàng dặm để mượn lửa từ những người hàng xóm.
Bếp kín
Khái niệm về bếp kín đã được phát triển sớm bởi các nền văn minh Trung Quốc và Nhật Bản. Loại bếp này giống như một chiếc lò nướng bằng đất sét được biết đến từ thời nhà Tần của Trung Quốc, gần 2.240 năm trước. Một thiết kế tương tự được gọi là kamado đã xuất hiện ở Nhật Bản trong thời đại Kofun, gần 1.722 năm trước. Những chiếc bếp này được cung cấp nhiệt bằng củi hoặc than, được cho qua một cái lỗ ở phía trước. Nồi nấu sẽ được đặt bên trên hoặc treo vào các lỗ trên đỉnh bếp. Những chiếc bếp kamado tiên tiến hơn đã được phát minh trong thời đại Edo ở Nhật Bản (1603–1867).
Bếp sắt
Những chiếc bếp bằng sắt đầu tiên đã được ra đời vào thế kỷ 18. Bếp Franklin, một loại bếp dùng củi được cho là do Benjamin Franklin phát triển vào năm 1742, là một ví dụ điển hình. Nó được thiết kế với hệ thống ống quanh co để khí thải nóng đi ra ngoài, tạo điều kiện cho nhiệt đi vào khoang đốt chứ không phải lên ống khói. Có thể nói, bếp Franklin được dùng để sưởi ấm hơn là nấu ăn. Benjamin Thompson là một trong những người đầu tiên trưng bày bếp sắt có chức năng nấu tốt vào đầu thế kỷ XIX. Bếp Rumford của ông sử dụng một ngọn lửa duy nhất để làm nóng nhiều chiếc nồi khi được treo lên cùng lúc. Nó thậm chí còn có thể kiểm soát nhiệt độ của từng nồi riêng lẻ. Ở mặt khác, bếp của ông lúc này chỉ được dùng cho những căn bếp khổng lồ hoặc trong lâu đài. Phải mất thêm 30 năm nữa kỹ thuật này mới được hoàn thiện và kích thước của bếp sắt đã được giảm xuống để có thể sử dụng đại trà trong các gia đình. Bếp Oberlin của Stewart là một bếp sắt nhỏ hơn đáng kể và thậm chí đã được cấp bằng sáng chế tại Hoa Kỳ vào năm 1834. Loại bếp này đã gây được tiếng vang và thành công thương mại rất tốt với số lượng bếp bán ra chạm ngưỡng 90.000 bếp trong 30 năm sau đó. Phiên bản tương tự được ra mắt ở châu Âu vào những năm 1830. Trong những năm sau đó, những chiếc bếp bằng sắt này đã phát triển thành những cỗ máy nấu ăn thực sự, hoàn chỉnh với các ống thoát khí nóng liên kết trực tiếp với ống khói nhà, các lò và các thiết bị đun nước. Thay vì phải treo lên như trước, giờ đây nồi đã có thể được đặt lên các vòng sắt đồng tâm. Các vòng bên trong có thể được tháo ra tùy thuộc vào kích thước của nồi hoặc lượng nhiệt cần thiết.
Bếp gas
Các bếp này đều chạy bằng củi, than hoặc than đá. Bếp gas đầu tiên được phát minh vào những năm 1820, nhưng chúng chỉ là những thí nghiệm biệt lập. (Năm 1826, James Sharp ở Northampton, Anh, đã phát minh ra bếp ga và thành lập nhà máy sản xuất bếp ga vào năm 1836.) Bếp ga được trưng bày tại Hội chợ Thế giới London năm 1851, nhưng phải đến những năm 1880, công nghệ này mới được thương mại hóa và thành công. Nguyên do chính của sự chậm trễ này là do việc mở rộng mạng lưới đường ống dẫn khí lúc này rất chậm chạp. Những chiếc bếp gas thời kỳ đầu rất cồng kềnh, nhưng bếp lò đã nhanh chóng được kết hợp vào chân đế và kích thước cũng được hạ thấp để phù hợp hơn với căn bếp lúc bấy giờ. Vào những năm 1910, các nhà sản xuất bếp ga bắt đầu sử dụng phương pháp tráng men, giúp cho việc vệ sinh trở nên đơn giản hơn. Gustaf Daln, nhà khoa học người Thụy Điển đã từng đoạt giải Nobel đã thiết kế bếp ga AGA, một loại bếp ga cao cấp, vào năm 1922. Mặc dù giá thành khá cao, nhưng nó được coi là một thiết kế hiệu quả nhất và là một vật dụng nhà bếp được săn đón rất nhiều từ các giới. Bếp AGA, tương tự như Rayburn Range, là những ví dụ về loại bếp luôn tiêu hao nguyên liệu ngay cả khi không nấu. Bếp như thế này thường được sử dụng thay cho nồi hơi hoặc lò nung để cung cấp nước nóng và là hệ thống sưởi trung tâm cho toàn ngôi nhà vào thời điểm này.
Bếp điện
Những nỗ lực đầu tiên để phát minh ra bếp từ đầu tiên được diễn ra vào những năm 1880, nhưng buổi trình làng chính thức là tại Hội chợ Thế giới Chicago vào năm 1893. Tuy nhiên, cũng giống như bếp ga, bếp từ có một khởi đầu cũng không mấy suôn sẻ. Nguyên do là vì lúc này công nghệ vẫn chưa được tối ưu, một phần nữa là do điện phải được ưu tiên thắp sáng các thành phố và thị trấn trước. Đến những năm 1930, công nghệ đã được nâng cấp và bếp gas dần dần được thay thế bằng bếp điện, đặc biệt là trong các căn bếp gia đình.
Sự phát triển của bếp điện
Khi bếp điện được phát minh, nó đã thể hiện những công năng mới vượt trội hơn rất nhiều so với các loại bếp khác. Với sáng chế đầu tiên, các cuộn dây gia nhiệt được sử dụng để làm nóng những đĩa nấu bằng sắt có thể đặt nồi lên nấu. Năm 1953, một người đàn ông đến từ Bắc Mỹ tên là Donald Stookey đã phát hiện ra gốm thủy tinh – một phát hiện mang tính đột phá. Bề mặt thủy tinh dễ lau chùi ngay lập tức giúp chất liệu này trở thành lựa chọn hàng đầu cho nhà bếp. Trong một cuộc thử nghiệm, Stookey đã vô tình chỉnh bếp ở nhiệt độ cao hơn dự định. Sử dụng cuộn dây gia nhiệt hoặc dùng đèn halogen để đốt nóng những thứ đặt trên bếp đã đặt nền móng cho những chiếc bếp sử dụng dây điện trở nhiệt và mặt gốm thủy tinh sau này.
Sự phát triển tiếp theo là bếp từ cảm ứng, được trưng bày lần đầu tiên tại Hội chợ Thế giới năm 1933 ở Chicago và ban đầu chỉ được thiết kế cho các nhà bếp thương mại trước khi thâm nhập vào thị trường gia đình.
Vào nửa sau của thế kỷ 19, nhà khoa học người Anh Michael Faraday đã phát minh ra hiện tượng cảm ứng điện từ, cho phép ông tạo ra điện từ từ tính. Bếp từ, không giống như bếp hồng ngoại, không sử dụng dựa theo nguyên lý bức xạ nhiệt của tia hồng ngoại. Thay vào đó, nó sử dụng công nghệ điện từ. Mãi đến những năm 1970 thì bếp từ mới phổ biến ở Westinghouse.
Sống cùng sự đổi mới trong căn bếp với Fabita
Khi không gian sống trở nên nhỏ hơn, càng ngày càng nhiều người theo sống kiểu du mục hơn và môi trường sống cũng luôn thay đổi, nhà sản xuất đến từ Ý Fabita đã hợp tác với Adriano Design Studio có trụ sở tại Turin để cải tiến nhà bếp và cung cấp những giải pháp tối giản, nhẹ nhàng, linh hoạt phù hợp với phong cách sống ngày nay .
Đơn cử như bếp từ Ordine – là một sự tiến bộ lớn trên thị trường bếp từ hiện nay. Hai đĩa từ cảm ứng hình tròn có thể di chuyển của Ordine giúp tiết kiệm diện tích trên mặt bếp mà không ảnh hưởng đến công năng và hiệu quả sử dụng. Ordine là thiết kế tốt nhất cho các căn hộ nhỏ, văn phòng và các không gian nhỏ, cho phép sử dụng nhiều nồi chảo cùng lúc dễ dàng. Không gian cố định trước đây dành riêng cho bếp từ thông thường nay đã có thể sử dụng với mục đích khác.
Với chất liệu gốm thủy tinh tốt nhất hiện nay, cho phép các tấm đĩa từ Ordine nóng lên nhanh hơn, nguội nhanh hơn sau khi tắt và không tỏa nhiệt ra các khu vực xung quanh. Để đảm bảo an toàn tối ưu, các biện pháp phòng ngừa rủi ro luôn được đặt lên hàng đầu, bao gồm khóa trẻ em và dây chịu nhiệt. Nguy cơ bỏng từ các đĩa từ luôn là con số không, bất kể nồi trên bếp đang nóng như thế nào.
Trong quá khứ, những máy móc cồng kềnh và nặng nề thống trị khắp mọi nơi, tuy nhiên ở tương lai thì chắc chắn các yếu tố nhẹ, bền, gọn và thông minh sẽ trở nên được ưa chuộng hơn.
